Zamanın Ritmi

“Sinemayı diğer sanat dallarından farklı kılan, zamanın akışını yakalayıp koruma becerisine sahip olmasıdır” diyen Tarkovski’ye göre yönetmen, zamanı yontup şekillendiren bir heykeltıraşa benzer. Eisenstein’ın montaj kuramına taban tabana zıt bir sinema estetiğini savunan Tarkovski, zamanı bölüp parçalayan kesmelerden mümkün mertebe kaçınarak zamanın doğal akışını duyumsatan plan sekanslara yer verir. Nostalji’de (Nostalghia, 1983) Rus şair Andrey’in, elinde yanan bir mumla boş bir havuzun içinden geçişi, dokuz dakikalık tek bir planla verilir sözgelimi. Kurban’da (Offret, 1986) açılış jeneriğinin ardından gelen, Alexander’la oğlunu kuru bir ağacın başında gördüğümüz plan ise daha da uzundur. Havada süzülürcesine ağır ağır hareket eden kameranın karakterleri uzaktan takip ettiği kaydırmalı çekimler ve çok yavaş zumlar, Tarkovski filmlerinin olmazsa olmazlarıdır. Tarkovski’nin temposunun yavaşlığıyla dillere destan filmleri, Solaris’in (Solyaris, 1972) açılışında olduğu gibi kameranın durgun bir gölün ve yemyeşil otların üzerinde tembel tembel gezindiği doğa çekimleriyle, aksiyon içermeyen durağan kadrajlarla doludur.

<<<

>>>